1. Pedagog szkolny
Co robi pedagog?
- wspiera rozwój uczniów,
- pomaga rozwiązywać problemy pedagogiczno-wychowawcze,
- udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
- bada potrzeby i możliwości uczniów,
- wspiera nauczycieli w problemach z uczniami/podopiecznymi,
- jeśli występują zaburzenia rozwojowe, pedagog stara się minimalizować ich skutki,
- w przypadku uzależnień wśród uczniów, pedagog rozpoczyna działania temu przeciwdziałające,
- pomaga rozwiązywać konflikty między uczniami,
- pomaga w przygotowaniu zajęć indywidualnych dla uczniów.
Kiedy uczniowie czy rodzice powinni pomyśleć o tym, aby skorzystać z pomocy pedagoga?
Kiedy:
- ma jakiś problem, którego nie potrafi rozwiązać i potrzebuje pomocy,
- w jego domu mają miejsce problemy, z którymi sobie nie radzi,
- czuje się samotnie w szkole i uważa, że nie ma nikogo bliskiego,
- ma problemy z komunikacją,
- nie potrafi dogadać się nie tylko z uczniami, lecz także nauczycielami,
- chce opowiedzieć o swoim sukcesie,
- jest szczęśliwy i chce się tym z kimś podzielić,
- czuje się źle psychicznie.
Rodzicu, zgłoś się do pedagoga jeśli:
- nie możesz poradzić sobie z wychowaniem dziecka,
- podejrzewasz, że dziecko jest od czegoś uzależnione,
- jesteś zaniepokojony tym, jak zachowuje się dziecko,
- masz złe relacje z dzieckiem,
- nie masz wsparcia w wychowaniu dziecka.
Uczniowie, jeśli macie problem:
- z nauką,
- z adaptacją w szkole,
- w kontaktach z rodzicami,
- w kontaktach z rówieśnikami, nauczycielami,
- jesteście w trudnej sytuacji materialnej,
- chcecie komuś pomóc, ale nie wiecie jak,
- macie problemy ze zdrowiem,
- potrzebujecie rozmowy o trudnej sytuacji, w której się znaleźliście,
- macie ciekawe pomysły, którymi chcielibyście się podzielić,
... przyjdźcie do Pedagoga Szkolnego!
Przyjdźcie z każdą sprawą, z którą sami nie potraficie sobie poradzić.
Szanowni rodzice!
Pedagog szkolny jest do Waszej dyspozycji!
Jako pełnoprawni opiekunowie uczniów uczęszczających do naszej szkoły jesteście partnerami w naszej pracy wychowawczej. Dlatego też zależy nam na owocnej współpracy. Pamiętajcie, że o problemach swoich dzieci należy rozmawiać , gdyż tylko wówczas możliwa jest skuteczna pomoc.
2. Pedagog specjalny
Zadania pedagoga specjalnego
- Współpraca z nauczycielami, wychowawcami, innymi specjalistami w zakresie szeroko pojętej pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej dziecku/uczniowi w tym:
- diagnozowanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych dziecka w celu określenia mocnych stron,
- rozpoznawanie predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień
- rozpoznawanie u dzieci przyczyn niepowodzeń edukacyjnych, trudności w funkcjonowaniu, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie w przedszkolu i szkole.
2. Współpraca z zespołem nauczycieli w zakresie opracowania dokumentacji dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego w tym IPET- Indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny i WOPFU-Wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia.
3. Wspieranie nauczycieli, wychowawców i innych specjalistów w kontekście doboru metod, form pracy, określaniu potrzeb uczniów.
4. Podejmowanie zintegrowanych działań z nauczycielami i specjalistami; określanie kierunku:
- nad czym pracujemy?
- co chcemy osiągnąć?
5. Współpraca z podmiotami i instytucjami działającymi na rzecz dziecka i rodziny, w tym z:
- poradnią psychologiczno-pedagogiczną,
- placówkami doskonalenia nauczycieli,
- innymi przedszkolami, szkołami i placówkami,
- pracownikiem socjalnym,
- asystentem rodziny,
- kuratorem sądowym i innymi.
6. Współpraca z rodzicami uczniów; podejmowanie działań wspierających, wspólne ustalenia dotyczące ujednolicenia oddziaływań edukacyjno- rozwojowych: szkoła – dom.
7. Pedagog specjalny prowadzi zajęcia specjalistyczne takie jak:
- zajęcia rewalidacyjne,
- zajęcia współorganizujące kształcenie specjalne,
- zajęcia rozwijające kompetencje emocjonalno-społeczne,
- zajęcia terapeutyczne, zgodnie z programem profilaktyczno-wychowawczym szkoły.
8. Pedagog jako nauczyciel współorganizujący kształcenie pełni rolę:
- diagnosty,
- koordynatora działań edukacji włączającej,
- terapeuty-dydaktyka,
- współorganizatora zajęć,
- doradcy.
9. Podejmuje działania mające na celu budowanie integracji zespołowej uczniów w sytuacjach trudnych wychowawczo, mając na uwadze zarówno oddział klasowy , jak i środowisko szkolne poprzez:
- stworzenie sieci wzajemnego wsparcia,
- budowanie postawy rozumienia,
- wzajemnego szacunku,
- akceptacji.
3. Zajęcia rozwijające kompetencje emocjonalno-społeczne
Zajęcia emocjonalno-społeczne skupiają się głównie na rozwijaniu umiejętności związanych z rozpoznawaniem, rozumieniem i wyrażaniem emocji. Mają na celu wzmocnienie oddziaływań terapeutycznych i profilaktycznych w odniesieniu do dzieci i uczniów, którzy z różnych przyczyn: osobowościowych, rozwojowych, środowiskowych mają problemy w zakresie nawiązywania relacji z rówieśnikami i funkcjonowania w różnych sytuacjach społecznych, co przekłada się na poziom sukcesu osobistego, obraz samego siebie, prawdopodobieństwo występowania nieakceptowanych społecznie zachowań. Problemy emocjonalne, społeczne i „trudne” zachowania często przekładają się na kłopoty z nauką.
W ramach zajęć rozwijających kompetencje emocjonalno – społeczne rozwijane są następujące obszary:
- samodzielność,
- samoświadomość – budowanie adekwatnego obrazu własnej osoby (mocne i słabe strony, akceptacja swojej indywidualności, odrębności, tożsamości),
- motywacja wewnętrzna,
- rozpoznawanie emocji/uczuć własnych i innych osób, identyfikowanie emocji wywołanych sytuacją, pragnieniem,
- samoregulacja – panowanie nad emocjami, wyrażanie emocji/uczuć w sposób akceptowany społecznie,
- komunikowanie i rozładowywanie emocji,
- przestrzeganie norm i obowiązujących zasad,
- samokontrola, ocena własnego zachowania (przyczyn, skutków), praca nad sobą,
- odpowiedzialność,
- rozumienie zachowań/sytuacji społecznych, przyjmowanie perspektywy innych, przewidywanie zachowania innej osoby,
- rozpoznawanie zachowań asertywnych,
- rozumienie komunikacji, efektywne komunikowanie się i nawiązywanie pozytywnych relacji, kultury osobistej, manier, wyrażanie szacunku,
- empatia, cierpliwość, myślenie o innych, słuchanie innych,
- podtrzymywanie przyjaźni,
- radzenie sobie ze stresem,
- rozwiązywanie konfliktów/problemów, podejmowanie wyborów,
- skuteczne współdziałanie w zespole, funkcjonowanie w grupie,
- praca na rzecz innych, niesienie pomocy, udzielanie i wzywanie pomocy,
- zainteresowań i hobby.
Na zajęciach poruszamy również kwestie budowania zdrowych relacji interpersonalnych. Posiadanie tych umiejętności jest niezwykle istotne, ponieważ mają wpływ nie tylko na jednostkę, ale na całe społeczeństwo.
4. Zajęcia logopedyczne
Opieka logopedyczna w szkole ma na celu:
- zdiagnozowanie dzieci w ramach badań przesiewowych, w kierunku wykrycia nieprawidłowości w rozwoju mowy,
- objęcie terapią logopedyczną dzieci w celu korekty wad wymowy,
- wywołania brakujących głosek,
- usprawnienia aparatu artykulacyjnego.
Jak powinien przebiegać rozwój mowy dziecka?
Niemowlę: posługuje się różnymi dźwiękami samogłoskowymi, przede wszystkim [a, e] oraz dźwiękami, które nie należą do systemu dźwiękowego języka polskiego. Występują głoski: [m, b, t, d].
Dziecko roczne i dwuletnie: Wymawia już wszystkie samogłoski ustne: [a, e, o, u, i, y] oraz spółgłoski: [p, b, t, d, k, g, m, n, ń].
Trzylatek: Prawidłowo realizuje także spółgłoski: [l, ł, ś, ź, ć, dź, f, w, ch].
Czterolatek: Poprawnie wymawia samogłoski nosowe [ę, ą] oraz spółgłoski [s, z, c, dz].
Pięciolatek: Realizuje także szereg szumiący: [sz, ż, cz, dż].
Sześciolatek: Powinien wymawiać głoskę [r].
Dziecko rozpoczynające naukę w szkole powinno prawidłowo realizować wszystkie głoski.
Sygnały alarmowe dla rodziców i nauczycieli !
- Dziecko nie utrzymuje kontaktu wzrokowego, nie odpowiada uśmiechem na uśmiech;
- Dziecko dwuletnie nie posługuje się prostymi zdaniami;
- Dziecko nie reaguje na polecenia;
- Dziecko przestało mówić w ogóle lub tylko w określonym środowisku;
- Dziecko jąka się lub zacina;
- Dziecko mówi niezrozumiale dla osób spoza rodziny;
- Dziecko wsuwa język między zęby podczas mówienia;
- Dziecko ma problemy ze słuchem;
- Dziecko mówi niewyraźnie, konsekwentnie zamienia dane głoski na inne, nie wymawia niektórych głosek.
Co może wpływać na rozwój wad wymowy?
Zbyt długie używanie smoczka – Zbyt długie korzystanie ze smoczka powoduje wady zgryzu oraz może prowadzić do seplenienia międzyzębowego. Najlepszy moment na odstawienie smoczka to ukończenie przez dziecko pierwszego roku życia.
Pożywienie - Rodzaj jedzenia, które podajemy dziecku ma wpływ na rozwój jego narządów artykulacyjnych. Podawajmy skórki od chleba, kawałeki jabłka, marchewki.
Zmiany w obrębie budowy narządów artykulacyjnych- Zbyt krótkie wędzidełko podjęzykowe, rozszczep podniebienia, wady w budowie języka czy warg.
Problemy z funkcjonowaniem słuchu - Jeśli dziecko nie mówi lub mówi bardzo niewyraźnie należy zbadać słuch.
Nieprawidłowe wzorce artykulacyjne w otoczeniu – Mówimy wyraźnie, nie zdrabniamy wyrazów.
Długotrwałe utrzymywanie się infekcji i niedrożności w obrębie jamy nosowej, związane z alergiami, przerostem trzeciego migdałka, co wpływa na kształtowanie się nieprawidłowego toru oddechowego.
Niedostateczne poświęcanie dziecku uwagi - Brak rozmów, czytania książek.
Ssanie kciuka - Kciuk w buzi utrudnia prawidłową pionizację języka, zniekształca podniebienie i zgryz. Blokuje język i powoduje osłabienie napięcia warg, przez co trudna może być artykulacja wszystkich głosek.
Zbyt długie karmienie z butelki - Picie z butelki powyżej 1 roku życia powoduje utrzymywanie się niemowlęcego sposobu połykania, co w konsekwencji sprzyja seplenieniu międzyzębowemu.
Nadużywanie urządzeń elektronicznych przez dzieci może zaburzyć u nich budowanie sieci neuronalnych, odpowiedzialnych między innymi za komunikację, empatię i koncentrację uwagi. Dziecko do ukończenia drugiego roku życia w ogóle nie powinno korzystać z telewizora, tabletu czy telefonu komórkowego, a przedszkolak jedynie pół godziny dziennie.
Dekalog logopedyczny dla rodziców
- Zawsze mówimy do dziecka poprawnie.
- Poprawiamy nieprawidłową mowę, jeżeli wiemy, że może ono powiedzieć dane słowo bezbłędnie.
- Codziennie ćwiczymy z dzieckiem w domu, zgodnie z zaleceniami logopedy.
- Ćwiczenia wykonujemy przed lustrem – ćwiczymy przynajmniej 10 – 15 minut dziennie. Wykonujemy z dzieckiem te ćwiczenia, które zostały mu zalecone.
- Podczas ćwiczeń jesteśmy cierpliwi, nagradzamy i motywujemy. Nigdy nie krytykujemy.
- Dużo czytamy naszym dzieciom lub motywujemy je do samodzielnego głośnego czytania (dzieci starsze).
Dlaczego rola rodzica w terapii logopedycznej jest tak ważna?
Skuteczność terapii logopedycznej zależy od współpracy logopedy z dzieckiem oraz rodzicem. Spotkanie z logopedą nie jest wystarczającym elementem terapii. Dlatego bardzo ważne jest zaangażowanie rodziców w systematyczne ćwiczenie z dzieckiem w domu. W tym celu po każdych zajęciach uczeń otrzymuje zestaw ćwiczeń jakie powinien wykonywać codziennie do kolejnego spotkania. Zaleca się aby ćwiczenia trwały minimum 10 - 15 minut dziennie. Systematyczność prowadzi do sukcesu. Im wcześniej nauczymy dziecko prawidłowej wymowy, tym mniej problemów pojawi się w przyszłości. Warto sobie uświadomić, że terapia nie musi być przykrym obowiązkiem.
Ćwiczenia logopedyczne w domu mogą być świetną formą kontaktu rodzica z dzieckiem i jednocześnie chwilą przyjemnego relaksu. Każdy podjęty wysiłek należy nagradzać drobną przyjemnością: uśmiechem, buziakiem, „plusem”/naklejką na karcie motywacji, spacerem, łakociami. Ćwiczenia można wplatać w codzienne wspólne czynności, posiłki i domowe rytuały. Ważne jest, aby obie strony (i rodzic, i dziecko) czerpały radość i satysfakcję z tej formy bycia razem. Często postęp w terapii osiąga się małymi krokami, a pozornie błahe zabawy i ćwiczenia wykonywane systematycznie niosą ze sobą poważne umiejętności i nawyki. Tempo postępów w terapii jest sprawą indywidualną, zależną od predyspozycji dziecka. Stały kontakt z logopedą i zaangażowanie się rodziców w program terapii pomoże osiągnąć sukces dzieciom.
W naszej szkole terapią logopedyczną zajmują się logopedzi, którzy
- przeprowadzają przesiewowe badania logopedyczne na terenie placówki w celu ustalenia stanu mowy uczniów;
- przeprowadzą kontrolę stanu mowy po wakacjach;
- zajmują się diagnozowaniem logopedycznym oraz odpowiednio do jego wyników, udzielaniem pomocy logopedycznej poszczególnym uczniom;
- prowadzą terapię logopedyczną dla uczniów w zależności od rozpoznanych potrzeb;
- podejmują działania profilaktyczne zapobiegające powstawaniu zaburzeń komunikacji językowej;
- współpracują ze środowiskiem ucznia.
Tylko systematyczna, codzienna praca pozwoli utrwalić umiejętności kształtowane na zajęciach i prawidłowe nawyki.
5. Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne
Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne to jeden z rodzajów terapii pedagogicznej. Głównym celem tych zajęć jest niwelowanie przyczyn i objawów trudności w uczeniu się.
Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne są polecane uczniom, którzy mają zaburzenia funkcji wzrokowych, słuchowych czy ruchowych. Pomagają przezwyciężyć skutki niepowodzeń szkolnych, tj. trudności w czytaniu, pisaniu oraz przywracają prawidłowe postawy uczniów wobec dalszej nauki.
Każdy uczestnik terapii ma do zrealizowania zestaw ćwiczeń indywidualnych opracowany przez nauczyciela w oparciu o zalecenia Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej.
Podczas zajęć terapeuta wykorzystuje pomoce dydaktyczne, które podnoszą efektywność zajęć. Doskonałym narzędziem wykorzystywanym podczas zajęć jest oprogramowanie Eduterapeutica zakupione w ramach programu Aktywna Tablica.
Program pomaga w pokonywaniu trudności z zakresu dysleksji, dysgrafii czy dyskalkulii. Pozwala opanowywać podstawowe umiejętności szkolne poprzez:
- ćwiczenia spostrzegawczości i koncentracji uwagi,
- ćwiczenia poprawy pamięci i logicznego myślenia,
- polepszanie funkcji wzrokowej wraz orientacji przestrzennej,
- doskonalenie sprawności manualnej,
- usprawnianie percepcji słuchowej, analizy i syntezy słuchowej, koordynacji
słuchowo-ruchowej i słuchowo-wzrokowej,
- kształtowanie umiejętności porównywania, segregowania i samokontroli,
- doskonalenie sprawności ruchowej,
- poprawę umiejętności czytania,
- ćwiczenia poprawiające grafikę pisma lub naukę pisania od podstaw,
- kształtowanie procesów myślenia, tworzenia pojęć,
- poprawę umiejętności liczenia,
- nabywanie umiejętności stosowania poprawnej ortografii,
- ćwiczenia relaksacyjne, ćwiczenia wyciszające.
